Οι CI χονδρίτες ανήκουν στους πιο σπάνιους και «πρωτόγονους» μετεωρίτες: είναι πλούσιοι σε νερό και πτητικά στοιχεία, ενώ η χημική τους σύσταση μοιάζει πολύ με εκείνη του πρώιμου Ηλιακού Συστήματος. Εξαιτίας της πορώδους και εύθραυστης δομής τους, συνήθως καταστρέφονται κατά την είσοδό τους στην ατμόσφαιρα της Γης ή κατά την πρόσκρουση σε πλανητικές επιφάνειες. Για τον λόγο αυτό, τα δείγματά τους είναι εξαιρετικά περιορισμένα, αναφέρει το Earth.com.

Από την αθέατη πλευρά της Σελήνης

Η αποστολή Chang’e-6 έφερε πίσω περίπου δύο κιλά υλικού από την αθέατη πλευρά της Σελήνης, από μια περιοχή μέσα στον κρατήρα Apollo, ο οποίος με τη σειρά του βρίσκεται στη γιγαντιαία λεκάνη Νότιος Πόλος–Aitken. Η περιοχή θεωρείται ιδιαίτερα πολύτιμη για τη μελέτη αρχαίων συγκρούσεων, καθώς εκθέτει πετρώματα από βαθιά στρώματα του σεληνιακού φλοιού.

Επικεφαλής της ανάλυσης είναι ο γεωχημικός Jintuan Wang από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, ο οποίος μελετά τη μεταφορά υλικών, συμπεριλαμβανομένου του νερού, μεταξύ αστεροειδών, πλανητών και της Σελήνης στα πρώτα στάδια του Ηλιακού Συστήματος. Η ερευνητική ομάδα εξέτασε περισσότερα από 5.000 μικροσκοπικά θραύσματα του δείγματος, εστιάζοντας σε κόκκους που περιείχαν ολιβίνη, ένα ορυκτό κοινό τόσο σε ηφαιστειακά πετρώματα όσο και σε μετεωρίτες.

Έλιωσαν στην πρόσκρουση και ψύχθηκαν αμέσως

Μέσα σε αυτό το πλήθος, οι επιστήμονες εντόπισαν επτά μικρά θραύσματα με χημικές αναλογίες σιδήρου, μαγγανίου και νικελίου που ταιριάζουν με εκείνες των CI χονδριτών. Η υφή τους – κρύσταλλοι ολιβίνη κλεισμένοι σε υαλώδη μήτρα – υποδηλώνει ότι το υλικό έλιωσε στιγμιαία κατά την πρόσκρουση στη Σελήνη και στη συνέχεια ψύχθηκε ταχύτατα, «παγώνοντας» τη χημική του σύσταση.

Το εύρημα ενισχύει την άποψη ότι υδροφόροι, ανθρακούχοι αστεροειδείς βομβάρδιζαν συχνά το σύστημα Γης–Σελήνης στο μακρινό παρελθόν. Μελέτες σε σεληνιακά πετρώματα δείχνουν ήδη ότι μεγάλο μέρος του νερού της Σελήνης προήλθε από τέτοιους αστεροειδείς. Τα νέα δεδομένα προσφέρουν πλέον άμεση, φυσική απόδειξη αυτής της διαδικασίας.

Προσκρούσεις και στη Γη

Η ομάδα του Wang εκτιμά ότι οι CI χονδρίτες ενδέχεται να αποτελούν έως και το 30% του μετεωριτικού υλικού που έχει ενσωματωθεί στο σεληνιακό έδαφος. Αντίστοιχες προσκρούσεις θα πρέπει να συνέβησαν και στη Γη, μεταφέροντας νερό και οργανικές ενώσεις που συνέβαλαν στη διαμόρφωση των πρώτων ωκεανών.

Η μελέτη τους δημοσιεύεται στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences και δείχνει πώς η Σελήνη λειτουργεί ως ένα φυσικό αρχείο της πρώιμης ιστορίας του Ηλιακού Συστήματος, διατηρώντας ίχνη υλικών που στη Γη έχουν προ πολλού χαθεί.