Έντονη ανησυχία προκάλεσε στη Γερμανία και ευρύτερα στην Ευρώπη η παρουσίαση, την περασμένη εβδομάδα, της νέας Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας (NSS) των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με εσωτερική ανάλυση της γερμανικής κυβέρνησης, η Ευρώπη υποβαθμίζεται από στρατηγικός εταίρος σε «προβληματική περίπτωση» στο περιθώριο των αμερικανικών προτεραιοτήτων, , σύμφωνα με αποκλειστικό έγγραφο που δημοσιεύει η BILD

Η κυβέρνηση Τραμπ εμφανίζεται να εγκαταλείπει τη λογική της διατλαντικής συνεργασίας, υιοθετώντας μια αυστηρά μονομερή προσέγγιση τύπου «America First». Η νέα στρατηγική έχει ήδη χαρακτηριστεί από διπλωματικούς κύκλους ως «χαρτί διαζυγίου» με την Ευρώπη.

Εμπιστευτική ανάλυση της Γερμανίας

Το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εσωτερικών της Γερμανίας (BMI), σε εμπιστευτικό έγγραφο 3,5 σελίδων που εξασφάλισε η εφημερίδα BILD, αξιολογεί τις επιπτώσεις της αμερικανικής στρατηγικής για τη γερμανική και ευρωπαϊκή ασφάλεια. Η ανάλυση συντάχθηκε για λογαριασμό του υπουργού Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ (CSU) και καταλήγει σε ιδιαίτερα ανησυχητικά συμπεράσματα.

Οι συντάκτες του εγγράφου σημειώνουν ότι το Βερολίνο καλείται πλέον να αποφασίσει μέχρι ποιο σημείο είναι διατεθειμένο να ακολουθεί τις ΗΠΑ για λόγους αυτοπροστασίας – και ποιο τίμημα είναι έτοιμο να πληρώσει για τη διατήρηση της ασφάλειάς του.

Σαφής μετατόπιση της αμερικανικής στάσης

Το έγγραφο μιλά για «σαφή στρατηγική και ρητορική μετατόπιση» της Ουάσιγκτον απέναντι στην Ευρώπη και ειδικά στη Γερμανία. Η Ευρώπη δεν αναφέρεται πλέον ως βασικός εταίρος, ενώ απουσιάζει η έμφαση στις συμμαχίες (ΝΑΤΟ, ΕΕ) και στις κοινές αξίες. Αντίθετα, κυριαρχεί μια συγκρουσιακή προσέγγιση με καθαρά αμερικανοκεντρικά χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με το BMI, η Ευρώπη κατατάσσεται πλέον τρίτη στις αμερικανικές προτεραιότητες, μετά τη Βόρεια και Νότια Αμερική και την Ασία, ενώ σε ορισμένα σημεία παρουσιάζεται ακόμη και ως «πρόβλημα».

Οι τέσσερις κίνδυνοι για τη Γερμανία

Η ανάλυση του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών εντοπίζει τέσσερις βασικούς κινδύνους:

1. Υποβάθμιση της Γερμανίας ως εταίρου
Η Γερμανία χάνει πολιτική επιρροή, καθώς δεν αντιμετωπίζεται πλέον ως ισότιμος στρατηγικός σύμμαχος.

2. Η ασφάλεια ως μέσο πίεσης
Οι ΗΠΑ ενδέχεται να συνδέσουν τη συνεργασία σε θέματα τρομοκρατίας, κυβερνοασφάλειας και ανταλλαγής πληροφοριών με πολιτικούς όρους, ενισχύοντας την επιρροή τους μέσω της γερμανικής εξάρτησης.

3. Παρέμβαση στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις
Η αμερικανική στρατηγική δηλώνει ανοιχτά την πρόθεση στήριξης πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη που αντιτίθενται στην πορεία της ΕΕ, κάτι που στο Βερολίνο εκλαμβάνεται ως παρέμβαση στις δημοκρατικές διαδικασίες. Στο έγγραφο αναφέρεται ρητά ότι κόμματα όπως το AfD «αναγνωρίζονται ως πιθανοί εταίροι συνεργασίας».

4. Οικονομικά συμφέροντα πάνω από τη συνεργασία
Τα ζητήματα ασφάλειας υποτάσσονται στα αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα. Ακόμη και μέτρα εις βάρος συμμάχων ή πρακτικές οικονομικής κατασκοπείας θεωρούνται αποδεκτές, εφόσον εξυπηρετούν αμερικανικές εταιρείες.

«America First»

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη σύγκρουση ΗΠΑ–ΕΕ για τη ρύθμιση των τεχνολογικών κολοσσών μέσω του Digital Services Act, αλλά και για τα ευρωπαϊκά μέτρα κατά της πολιτικής παραπληροφόρησης. Σύμφωνα με το έγγραφο, η οικονομική κατασκοπεία σε βάρος εταίρων «συνάδει πλήρως με το δόγμα America First».

Οι αναλυτές του υπουργείου κάνουν λόγο για «χορό πάνω σε τεντωμένο σχοινί». Η Γερμανία καλείται να χαράξει πιο αυτόνομη πορεία, χωρίς ωστόσο να προκαλέσει ανοιχτή ρήξη με τις ΗΠΑ. Στόχος, όπως σημειώνεται, είναι η ενίσχυση των εθνικών και ευρωπαϊκών δομών ασφαλείας, η μείωση των εξαρτήσεων και η αξιοποίηση της αμερικανικής κριτικής ως αφορμή για μεταρρυθμίσεις.

Ακόμη και στα πεδία όπου εντοπίζονται συγκλίσεις – όπως η μεταναστευτική πολιτική και η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας – το έγγραφο προειδοποιεί για αυξημένο κίνδυνο «πολιτικής αιρεσιμότητας», δηλαδή σύνδεσης της συνεργασίας με πολιτικές απαιτήσεις.

Με απλά λόγια, καταλήγει το κείμενο, η ασφάλεια μετατρέπεται σε εργαλείο πολιτικής πίεσης.