Η Αθήνα βρίσκεται το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο των συζητήσεων εντός του ΝΑΤΟ, καθώς οι πιέσεις από συμμάχους για πιο ενεργή συμμετοχή στην υποστήριξη της Ουκρανίας εντείνονται. Η Δύση, με αιχμή του δόρατος τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει αποφασίσει να αυξήσει τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, και αυτό έχει φέρει στο τραπέζι ένα ευαίσθητο ζήτημα για την ελληνική κυβέρνηση: την πιθανή μεταπώληση μαχητικών Mirage 2000-5.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ΗΠΑ, Γαλλία και χώρες της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ έχουν απευθύνει αίτημα προς την Αθήνα να εξετάσει το ενδεχόμενο μεταπώλησης ορισμένων από τα 24 Mirage 2000-5 που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία. Ο στόχος είναι να καταλήξουν στην Ουκρανία, στο πλαίσιο μιας πιο δίκαιης κατανομής του βάρους της στρατιωτικής βοήθειας μεταξύ των κρατών-μελών της Συμμαχίας. Η ελληνική πλευρά καλείται να ζυγίσει τις εθνικές επιχειρησιακές ανάγκες απέναντι στις συμμαχικές της υποχρεώσεις.
Ποιοι μεσολαβούν και τι λέει η Αθήνα
Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Καθημερινή», σε περίπτωση που προχωρήσει η μεταπώληση, μεσάζοντες θα είναι κυρίως οι μεγάλες δυνάμεις του ΝΑΤΟ – ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία – ενώ η Τσεχία λειτουργεί ως βασικός κόμβος. Ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η Εσθονία, η οποία, παρά το μικρό της μέγεθος, παραμένει από τους πιο σταθερούς υποστηρικτές της Ουκρανίας και δηλώνει πρόθυμη να παίξει ρόλο μεσάζοντος.
Ωστόσο, η στάση της Αθήνας είναι αρνητική. Η ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να δει συστήματα υψηλής τεχνολογίας να χρησιμοποιούνται εναντίον της Ρωσίας, κάτι που θα μπορούσε να έχει γεωπολιτικές συνέπειες. Επειδή τα Mirage είναι γαλλικής τεχνολογίας, υπήρξαν εντατικές συζητήσεις με το Παρίσι για το ενδεχόμενο μεταπώλησης. Μάλιστα, στο πλαίσιο της ελληνικής πρόθεσης να αποκτήσει 6 έως 12 επιπλέον Rafale, εξετάστηκε αν η πώληση των Mirage θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του κόστους απόκτησης των νέων μαχητικών.
Αδιέξοδα και εναλλακτικές λύσεις
Παρότι υπάρχει πρόθεση από την ελληνική πλευρά να πωληθούν τα Mirage 2000-5, οι συζητήσεις με χώρες όπως η Ινδία δεν καρποφόρησαν. Αντίστοιχες επαφές έγιναν και με βαλκανικά κράτη, χωρίς θετική ανταπόκριση. Όσον αφορά το ενδεχόμενο να καταλήξουν τα Mirage στην Ουκρανία, η Αθήνα παραμένει κάθετα αρνητική, επιμένοντας στην αποφυγή εμπλοκής με τη Ρωσία μέσω προηγμένων οπλικών συστημάτων.
Αντίθετα, η Ελλάδα συνεχίζει να παραχωρεί παλαιότερα οπλικά συστήματα, όπως τα 60 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα τύπου Μ-110 (203 χιλιοστά), που βρίσκονται στο οπλοστάσιο του Στρατού Ξηράς από τη δεκαετία του ’60. Τα οβιδοβόλα θα παραδοθούν στην Τσεχία για λογαριασμό της Ουκρανίας, ενώ η Ελλάδα θα λάβει ως αντάλλαγμα νέα βλήματα 155 χιλιοστών με βεληνεκές 40 χλμ., καθώς και ανταλλακτικά για στρατιωτικά οχήματα ανατολικής προέλευσης, τα οποία πλέον είναι δυσεύρετα στην αγορά.
Αμερικανικές πιέσεις και ευρωπαϊκές ισορροπίες
Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον πιέζει για αγορά αμερικανικών όπλων μέσω της πρωτοβουλίας PURL, στην οποία έχουν ήδη ενταχθεί χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας τους τελευταίους μήνες.
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζονται οι δύσκολες συζητήσεις για την κοινή ευρωπαϊκή Άμυνα. Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα δέχεται πιέσεις από το ΝΑΤΟ να επιτρέψει τη συμμετοχή της Τουρκίας στα δάνεια του SAFE. Αν και η Τουρκία έχει διμερείς συνεργασίες με κράτη-μέλη της Ε.Ε., η πίεση αποσκοπεί στο να προσεγγίσει περισσότερο τις Βρυξέλλες.
Η ελληνική κυβέρνηση, όμως, παραμένει σταθερή στη θέση της, όπως έχει επαναλάβει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ότι δεν μπορεί να συναινέσει όσο απειλείται ελληνικό έδαφος από την Τουρκία.
